बच्चाको परिक्षा आउन लाग्यो आमाबुवाले यसरी सहयोग गर्नुस् – GoodNews24

परीक्षाको समय सबै विद्यार्थीको लागि तनाव पूर्ण हुने गर्दछ किनकि उनीहरुलाई पढ्दा याद नभएका कुराको चिन्ता हुन्छ भने अर्को तिर परिक्षामा कसरी राम्रो अंक प्राप्त गर्ने भन्ने चिन्ता हुन्छ । यति बेला बिद्यार्थीलाई मात्र नभएर अभिभावकलाइ समेत आफ्ना छोराछोरीले परिक्षा बिगार्छन या राम्रो अंक प्राप्त गर्न सक्दैनन् कि भन्ने चिन्ताले सताइरहेको हुन्छ । बिद्यार्थीको ध्यान पढाइमा केन्द्रित हुनुपर्छ भने यो समयमा छोराछोरीले कसरी राम्रो पढ्ने वातावरण पाउन सक्छन ? यस बिषयमा अभिभावकले पनि महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्नु पर्दछ । अभिभावकको रूपमा तपाईले छोराछोरीको पढाइ प्रतिको तनावको समाधान गर्न त सक्नुहुन्न, तर तपाईले आफ्नो बच्चाको लागि सजिलो बनाउन केहि कदमहरू चाल्न सक्नुहुन्छ। यस लेखमा हामी अभिभावकले कसरी सहयोगीको भूमिका निर्वाह गर्न सक्छन भन्ने बारे केहि महत्वपूर्ण टिप्सहरु उल्लेख गर्ने जमर्को गरेका छौ ।

– बच्चाहरूलाई आफ्नो समय प्रबन्ध गर्न मद्दत गर्नुहोस् ।
समय व्यवस्थापन गर्न नसक्नु विद्यार्थीहरूको सबैभन्दा ठूलो समस्या हो। दिनको क्रममा धेरै चीजहरू, स्कूल, गृहकार्य र परीक्षाबाट ट्यूशन र अतिरिक्त पाठ्यक्रम गतिविधिहरू, कार्य तालिका बिना काम गर्ने तिनीहरूको तयारी अराजक र अनियोजित हुन्छ। यसबाट उनीहरुलाई थप तनाव सिर्जना हुन्छ र परिक्षा बिगार्ने सम्भावना हुन्छ । अभिभावकको रूपमा तपाईले उनीहरूको दिन र हप्ताको लागि उपयोगी समय तालिका निर्माण गर्न मद्दत गर्न सक्नुहुन्छ ताकि उनीहरूलाई उनीहरूको समयको सदुपयोग गर्न मद्दत मिलोस । परीक्षाको समय धेरै काम गर्न नलगाउने, उनीहरुलाई ढुक्क भएर परीक्षाको तयारी गर्न लगाउने र अन्य घरायसी कुनै समस्या नबढाएर पढ्ने शान्त वातावरण मिलाउने अभिभावकको कर्तब्य हो ।

परीक्षाको तनाव, अनिन्द्रा, खानपानमा अनियमितताको कारण धेरै बिद्यार्थीलाई यसबेला स्वास्थ्य समस्या देखापर्न सक्छ । त्यसैले परीक्षामा पनि आफ्नो छोराछोरीको दिनचर्यालाई सन्तुलित राख्ने अभिभावकले सक्दो सहयोग गर्नु पर्छ । सहि समयमा सुत्ने, उठ्ने खाने तालिका अनुसरण गराउनु पर्दछ । साथसाथै, ताजा खानेकुरा खान दिने , पर्याप्त पानी पिउन लगाउने गर्नुपर्छ । किनभने शारीरिक तथा मानसिक रुपमा स्वास्थ्य भयो भने नै, पढेको कुरा मस्तिष्कले ग्रहण गर्छ र, त्यसलाई सरल ढंगमा प्रस्तुत गर्न सकिन्छ ।

– पढ्नको लागि डिस्टर्ब गर्न सक्ने चिजहरु हटाउनुहोस ।
पढ्ने क्रममा हो हल्ला या उनीहरुको ध्यान पढाइ वाहेक अर्को कुरामा तानिने गरि कुनै क्रियाकलाप हुन नदिनुहोस । यसले पढ्दै गरेको बच्चाको दिमाग भंग गरिदिन्छ र पढ्न मन नलाग्न सक्छ । पढाइमा अवरोध ल्याउने कुराहरु जस्तै टिभि मोबाइल चर्को आवाजमा संगीत बजाउने झैँ झगडा गर्ने आदि जस्ता क्रियाकलापहरु बन्द गर्नु पर्दछ ।

– परीक्षाको बेला कुनै पनि तनाव हुन नदिनुहोस ।
पढेको कुरा पुनःस्मरण गर्नुपर्छ । तर, ‘टुप्पि कसेर’, ‘घुँडा धसेर’ किताब घोक्न लगाउनु सहि बिधी भने पक्का होइन । पहिलेको परिक्षा राम्रो भएन अहिले नि बिग्रिन्छ भन्ने गालि गर्ने एकोहोरो पढ्नको लागि मात्र कर गरिरहनाले उनीहरुमा मानसिक तनाव बढ्छ जसले गर्दा पढेको स्मरण हुनुको सट्टा झनै बिर्सिन सक्ने सम्भावना हुन्छ । परीक्षाको तनावले त्यसै पनि बच्चाहरु उदास हुन्छन यो समयमा तिम्रो पढाइमा प्रगति हुदै छ तिमि राम्रो गर्न सक्छौ भन्दै उनीहरुलाई पढ्नको लागि प्रेरित गर्नु पर्छ ,यो सम्झनु हुदैन कि गालि गरेर उनीहरु पढ्नमा ध्यान लगाउछन् ।

– बच्चाहरूलाई पुरस्कार दिएर पढ्नमा हौसला दिनुहोस् ।
तपाईंको बच्चा पक्कै राम्ररी पढ्छ जव उसलाई राम्ररी परिक्षा उत्रिण गरे वापत तपाइँ मनपर्दो चिजहरू दिएर पुरस्कृत गर्नुहुन्छ। खासगरी बच्चाहरु आफुलाई मन पर्ने कुरा पाउने भन्दै खुशी भएर पढ्छन र बच्चाको दिमागमा यसले सकारात्मक प्रभाव समेत पार्दछ ।

– परीक्षा तयारीको छलफल गर्नुहोस्।
कसरी उत्तरहरू दिने , कसरी जवाफहरू प्रस्तुत गर्ने , कुन प्रश्नहरू पहिले हल गर्ने, कसरी विभिन्न वर्गहरू बीच समय विभाजन गर्ने, आदि। केहि क्षेत्रहरू छन् जहाँ तपाईंको बच्चालाई सहयोगको आवश्यक पर्दछ। यी तरिकाहरु नजान्दा पनि विद्यार्थीले परिक्षामा राम्रो अंक प्राप्त गर्न सक्दैनन् । त्यसैले अभिभावक भएको नाताले यस कुरामा तपाइले भरपुर मद्दत गर्न सक्नुहुन्छ ।

– परिक्षा पछी बच्चाको कुरा सुन्नुहोस ।
परिक्षा सकीसके पछि परिक्षा कस्तो भयो सोध्ने, यदि बच्चाले राम्रो गर्न सकेको रहेनछ भने पनि एक्कासी कराउने चिल्लाउने नगर्नुहोस किनकि भर्खर मात्र परीक्षाको तनाव बाट गुज्रिरहेका हुन्छन र यो बेला अभिभावकले झनै गालि गर्दा उनीहरुको दिमागमा हिनता बोध हुन्छ र बाँकिको परिक्षा बिगार्न सक्छन । आजको परिक्षा जस्तो भए पनि अर्को परीक्षाको दिन राम्रो तयारि गर्नको लागि बच्चालाई हौसला दिनु पर्छ ।

– कडा चेतावनी नदिनुहोस ।
बच्चाहरू परीक्षाको क्रममा चिन्तित हुन्छन् र उनीहरूको नतिजाको बारेमा कस्तो नतिजा आउने हो भनेर डराएका हुन्छन । नियमित अंतरालमा उनीहरूको पढाइको जाँच गरेर ,तिनीहरूको मानसिक स्वास्थ्यलाई सुनिश्चित गर्नु वास्तवमै महत्त्वपूर्ण छ। जबकि केही हदसम्म चिन्तित हुनु सामान्य कुरा हो, तर यदि बच्चाले “म यो गर्न सक्दिन”, “म असफल हुँ” जस्ता नकारात्मक शब्दहरू प्रयोग गरिरहेको छ भने , यो तपाइले दिएको चेतावानीको कारण हुन सक्छ। फेल भइस भने नराम्रो गर्ने धम्कि दिने यस्ता कुरा गर्नाले छोराछोरीमा डर पैदा हुन्छ र डरको कारण झनै उनीहरुको तयारीमा प्रभावकारिता नआउन सक्छ त्यसैले उनीहरुलाई ढुक्क भएर परीक्षाको तयारि गर्ने वातावरण अभिभावकले मिलाउनु पर्दछ ।